Zamek w Czorsztynie
Miejscowość:
Województwo:
Czorsztyn
Małopolskie
Podczas Naszego pobytu w Pieninach mieliśmy okazję odwiedzić ruiny Zamku w Czorsztynie. Na te położone w bardzo malowniczej scenerii ruiny można dotrzeć z Niedzicy promem, bądź gondolą, jak również dojechać samochodem. Zwiedzanie zamku w Czorsztynie rozpoczynamy w niewielkiej pienińskiej wsi Czorsztyn. Na końcu ulicy Zamkowej jest płatny parking – za okazaniem biletu wstępu do zamku 90 minut postoju jest bezpłatne. Następnie prosto z parkingu prowadzi Nas szlak asfaltem do samego zamku.
Początkowo w XIII wieku na wysokim skalnym wzgórzu zbudowanym z wapieni, nad rzeką Dunajec istniała drewniano-ziemna strażnica o nazwie Wronin, którego założycielką była najprawdopodobniej Księżna Kinga oraz jej mąż Bolesław Wstydliwy. Za czasów Kazimierza Wielkiego otoczono szczyt wzgórza kamiennym murem o grubości ponad 2 metry. Zamek Czorsztyn składa się z trzech części zamku: dolnego, gdzie podczas modernizacji w XVI wieku otoczono go rozległym murem i od niego zaczynamy zwiedzanie. Możemy tu obecnie spotkać wypasające się kozy karpackie, które dbają o murawę jak i o mury, chroniąc je przed zarastaniem krzewami. Kozy karpackie są objęte ochroną przed wyginięciem swojej rasy.
Tutaj wchodzimy po kilku metalowych schodach do baszty Baranowskiego, gdzie po lewej stronie znajduje się kasa biletowa, jak również można nabyć pamiątki. Cen biletów nie podajemy, gdyż ulegają one zmianie i nie będziemy wprowadzać w błąd. Przez bramę Baranowskiego jednocześnie dostajemy się do zamku średniego biegnącego w poprzek dziedzińca i górnego, a całość tworzy trwałą ruinę. Zamek średni pełnił funkcje gospodarcze. Znajdowała się tu piekarnia i kuchnia, jak również wieża. W pomieszczeniach gospodarczych zamku zobaczymy między innymi kamienną tablicę, stworzoną z wulkanicznego kamienia. Upamiętnia ona powstanie chłopskie na okolicznych ziemiach jakie miało miejsce w 1651 roku.
Na zamku górnym wzdłuż zachodniej części muru obwodowego wzniesiono dwie sklepione komnaty: tak zwaną piwnicę, inaczej lapidarium, w której znajdują się obecnie relikty zwanych portali oraz kuchnię zamkową, gdzie znajdziemy wystawę z kilkunastoma tablicami. Przeczytamy na nich wiele ciekawostek o historii zamku Czorsztyn, jak również o budowie zapory dzięki której powstał zalew czorsztyński. Są tu również wzmianki o otaczającej zamek przyrodzie a wszystko dodatkowo jest ilustrowane zdjęciami. W komnacie tej możemy również na pamiątkę własnoręcznie wybić pamiątkową monetę. W kolejnej komnacie, w strzelnicy, mieści się sklepik z pamiątkami i minerałami.
Przy dziedzińcu widoczne jest wykute wgłębienie w skale na 6 metrów. Jest to dawna cysterna w której gromadzona była deszczówka. Warto też zwrócić uwagę na jedną z wapiennych ścian zamku. Powstała ona ze szczątków morskich organizmów, głównie amonitów, których spiralne kształty są wciąż świetnie widoczne – od tych w dużych rozmiarach do tych mniejszych. Na piętrze zamku górnego znajduje się taras widokowy skąd można podziwiać panoramę Pienin Spiskich i Tatry jak również Zamek Dunajec w Niedzicy, który należał do Węgier. Mamy również widok na pokaźny zalew czorsztyński. Dawniej na piętrze zamku górnego znajdowała się kaplica i część mieszkalna. Zamek w Czorsztynie ze względu na przygraniczne położenie należał do szeregu zamków chroniących państwo od południa.
Zamek w Czorsztynie był kilkukrotnie niszczony podczas najazdów i oblężeń. W XVII wieku ostatniej przebudowy dokonał czorsztyński starosta Jan Baranowski, który to zmodernizował system obronny. Dotychczasowy budynek przy bramie wjazdowej na średni zamek został zastąpiony czterokondygnacyjną wieżą bramną, na której to piętrze obecnie znajduje się dłubanka czyli dawna łódź flisacka wyciosana z jednego kawałka potężnego pnia drzewa. Z drugiego piętra natomiast możemy podziwiać wspaniałe widoki na Gorce, jak również zamek dolny, a także zalew czorsztyński i dziedziniec zamkowy. Wieża ta była również przystosowana do użycia artylerii. Podczas potopu szwedzkiego w 1655 roku na zamku schronił się Jan Kazimierz, który pozostawił tu skarb koronny.
Upadek zamku rozpoczął się od dewastacji przez wojska kozackie w latach 1734–1735. W czasie walk o tron pomiędzy Augustem II Sasem i Stanisławem Leszczyńskim a koło roku 1795 spłonęło od uderzenia pioruna całe zadaszenie zamku i od tego czasu coraz bardziej ulegał zniszczeniu. W 1819 roku w posiadanie Czorsztyna i kilku sąsiednich wsi weszła rodzina Drohojowskich, którzy to przeprowadzali kilka drobnych remontów. Władali oni Czorsztynem do roku 1945. Obecnie zamek jest pod opieką Pienińskiego Parku Narodowego. Podsumowując naszą dzisiejszą wędrówkę między murami zamkowymi pragniemy zachęcić wszystkich do odwiedzenia tego miejsca. Zamek nie tylko zapozna zwiedzających z własną historią lecz również zachwyci wspaniałymi widokami z zamkowego tarasu. Warto poświęcić około 1,5 godziny na odwiedzenie tego niezwykłego miejsca.
Galeria
