Zamek w Bydlinie
Lokalizacja:
Województwo:
Bydlin
Małopolskie
Zamek w Bydlinie, pochodzący z XIV wieku, to malownicze ruiny położone w sercu Jury Krakowsko-Częstochowskiej, w małopolskiej wsi Bydlin, powiecie olkuskim. Aby rozpocząć zwiedzanie, można zaparkować samochód przy cmentarnej kaplicy i udać się na drugą stronę drogi, gdzie znajduje się wiata turystyczna i tablice informacyjne. Do zamku prowadzi zadbana i szeroka alejka, która sama w sobie stanowi przyjemny element spaceru.

Ruiny zamku w Bydlinie są częścią Szlaku Orlich Gniazd, popularnego wśród turystów pieszych i rowerzystów. Zamek usytuowany na skalistym wzgórzu, od XVI wieku pełnił również funkcję świątyni, choć istnieją przypuszczenia, że od początku miał charakter sakralny. Pierwsze wzmianki o zamku pochodzą z końca XIV wieku, kiedy to zbudowano wieżę obronną, która służyła przez około dwieście lat. Pierwszym właścicielem był syn Niemierzy z Gołczy, często uznawany za budowniczego tej warowni.

Przez około dwa stulecia zamek zmieniał właścicieli, przechodząc przez ręce około dwudziestu różnych rodzin. W XVI wieku znalazł się w posiadaniu Bonerów, a następnie Firlejów. Firlejowie przekształcili mury zamku w kościół, a podczas reformacji, około 1570 roku, Jan Firlej zmienił go w zbór ariański. Jednak w 1594 roku jego syn Mikołaj ponownie przekształcił go w kościół katolicki pw. Świętego Krzyża, od którego nazwę wzięło całe wzgórze. W 1655 roku kościół został zniszczony przez Szwedów podczas ich marszu na Częstochowę. Kilkadziesiąt lat później Męcińscy odbudowali kościół, lecz pod koniec XVIII wieku, z powodu ciągłego zagrożenia napadami rabusiów, budynek został opuszczony i popadł w ruinę.

W drugiej połowie XIX wieku na stokach zamkowego wzgórza działała kopalnia galeny. W czasie I wojny światowej, 17 listopada 1914 roku, legioniści zajęli pozycje na wzgórzu zamkowym i stamtąd ruszyli do bitwy pod Krzywopłotami, atakując wojska rosyjskie w Załężu. Spacerując po terenie zamku, można dostrzec ślady dawnych okopów.

Obecnie z zamku zachowały się jedynie fragmenty murów i fosy. Ruiny mają prostokątny kształt o długości 24 metrów i szerokości 11 metrów. Budowla została wzniesiona z miejscowego wapienia i oskarpowana na narożach. Średnia grubość murów wynosiła ponad 2 metry, a wysokość około 7 metrów. W murach zachowały się ślady zabudowanych okienek strzelniczych.

W 1989 roku przeprowadzono badania archeologiczne, które doprowadziły do odkrycia fundamentów nieznanych wcześniej budynków, w tym wieży bramnej, co potwierdziło, że budowla była zamkiem. Odkryto również denar Ludwika Węgierskiego z około 1370 roku, co pozwoliło na datowanie budowy muru na okres andegaweński. Znaleziono także dużą ilość ceramiki naczyniowej oraz kafli piecowych z przedstawieniami figuralnymi i heraldycznymi.

W 2009 roku zawalił się południowy mur budynku mieszkalnego, a w 2012 roku przeprowadzono prace remontowe mające na celu zabezpieczenie ruin. Choć niewielkie, ruiny te mają swój niewątpliwy urok, położone w lesie, oferują spokojne miejsce na spacer i chwilę refleksji. Można tu odpocząć, ciesząc się ciszą i historią, która emanuje z każdego kamienia.
Serdecznie polecamy odwiedzenie tego miejsca. To oaza spokoju, idealna na rodzinne wycieczki, gdzie historia spotyka się z pięknem przyrody.