Zamek Pilcza w Smoleniu
Lokalizacja:
Województwo:
Smoleń
Śląskie
Zamek Pilcza w Smoleniu to malownicze ruiny położone na Górze Zamkowej we wsi Smoleń, w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim. Znajduje się na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej i jest częścią Szlaku Orlich Gniazd oraz Jurajskiego Rowerowego Szlaku Orlich Gniazd. Zamek jest dobrze oznakowany i widoczny z daleka, co ułatwia dotarcie do niego. Przed zamkiem znajduje się spory parking mieszczący kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt samochodów, a przy wejściu znajduje się kasa biletowa. Na zamek prowadzi czarny szlak.
Zamek wzniesiono w trzeciej ćwierci XIV wieku jako jedno z tzw. Orlich Gniazd – systemu warowni strzegących granic Królestwa Polskiego, prawdopodobnie z inicjatywy Ottona z Pilczy, starosty ruskiego, a później wojewody sandomierskiego. Pierwsza pewna wzmianka o zamku pochodzi z 1394 roku i dotyczy kapelana Dominika. Na przełomie XIV i XV wieku właścicielką zamku była Elżbieta Pilecka-Granowska, córka Ottona z Pilczy, która w 1417 roku została trzecią żoną króla Władysława Jagiełły. W 1414 roku zamek przejął jej syn, Jan Pilecki, i przez kolejne 200 lat był własnością rodu Leliwitów. W 1577 roku zamek kupił kasztelan oświęcimski Wojciech Padniewski. Pomimo modernizacji, zamek szybko stał się za mały dla rosnącej potęgi właścicieli. W 1655 roku został zniszczony przez Szwedów, a w 1797 roku Austriacy dodatkowo go dewastowali, używając kamienia z murów do budowy komory celnej w Smoleniu.
W latach 4-tych XIX wieku Roman Hubicki kupił zamek i przeprowadził częściową rekonstrukcję. W XX wieku zamek zabezpieczono jako trwałą ruinę. W latach 2012-2015 przeprowadzono prace zabezpieczające i częściową rekonstrukcję, co pozwoliło na udostępnienie zamku do zwiedzania. Zamek Pilcza w Smoleniu składa się z zamku górnego, obejmującego mury obwodowe, budynek mieszkalny we wschodniej części oraz cylindryczną wieżę o średnicy około 7,5 metra. Wejście do wieży znajdowało się na wysokości kilku metrów. Po 1350 roku Otton z Pilczy wraz z żoną Jadwigą z Melsztyna zbudowali zamek dolny na wschód od zamku górnego. Składał się on z kamiennego muru obronnego o grubości do 2 metrów, bramy gotyckiej i prawdopodobnie wieży obserwacyjnej.
Po 1450 roku, prawdopodobnie za sprawą Elżbiety Granowskiej lub jej syna Jana Pileckiego, zbudowano zachodnią część zamku dolnego, połączoną z zamkiem górnym murem biegnącym po skale. Znajdowały się tam budynki mieszkalne z oknami ostrołukowymi i pozostałości bramy. Zamek w Smoleniu otoczony jest pięknym rezerwatem przyrody. Warto zobaczyć studnię na dziedzińcu zamkowym, która według legend miała głębokość 200 metrów. Z wieży, udostępnionej do zwiedzania po rekonstrukcji zakończonej w 2015 roku, można podziwiać wspaniałą panoramę okolicy oraz widok na zamek dolny wschodni i zachodni.
Zwiedzanie zamku jest dobrze zorganizowane i kierunkowe, a poruszanie się po nim ułatwiają mapki. Opuszczając zamek, czarnym szlakiem, warto spojrzeć w lewo. Na skale znajduje się kaplica, do której prowadzą drewniane stopnie. Idąc dalej czarnym szlakiem, dochodzimy do małej gastronomii oraz wystaw i zbrojowni, które niestety podczas Naszej wizyty były niedostępne. Miejsce jest ciche i spokojne a przede wszystkim warte odwiedzenia.
Galeria
