Góra Szczeliniec Wielki

Wysokość:

Pasmo:

Nasza Trasa:

919 m n.p.m.

Góry Stołowe

Karłów - żółty szlak - Obejście Szczelińca Małego - Szczceliniec Wielki Przełęcz - zielony szlak - Schronisko na Szczelińcu - Szczeliniec Wileki - Obejście Szczelińca Małego - Karłów

Szczeliniec Wielki jest to najwyższy szczyt w Górach Stołowych na terenie Parku Narodowego Gór Stołowych. Należy on do Korony Gór Polski oraz Diademu Polskich Gór i jest jedną z największych atrakcji turystycznych Sudetów za sprawą kilku obszernych tarasów widokowych. Za najwyższy punkt jest uznany Fotel Pradziada (inaczej Tron Liczyrzepy). Szczeliniec Wielki, podobnie jak całe Góry Stołowe, jest spękanym stoliwem zbudowanym ze skał górnej kredy, głównie piaskowców ciosowych, który występuje zwykle w warstwie wodonośnej (morskiej) jak i miejscach występowania złóż ropy oraz gazu ziemnego.

Udajemy się do miejscowości Karłów, gdzie znajduje się kilka dużych, płatnych parkingów. Jeśli jesteśmy odpowiednio wcześnie nie ma problemu z parkowaniem, aczkolwiek w porze turystycznej bywa tu tłocznie, gdyż Góry Stołowe, a w szczególności Szczeliniec Wielki, są bardzo chętnie odwiedzane ze względu na łatwe szlaki jak i wspaniałe widoki zarówno na okolicę oraz na twory skalnych labiryntów. Z parkingu podążamy traktem wzdłuż straganów z lodami, goframi jak i smażalnią ryb oraz pamiątkami. Za dodatkową atrakcję, zwłaszcza dla dzieci możemy tu uznać park dinozaurów. Dochodzimy do rozejścia szlaków na polance, gdzie mieszczą się bramki oraz toalety. Do wyboru mamy jedną bramkę ponieważ szlak przez Szczeliniec Wielki jest jednokierunkowy, tworzy pętlę i drugą bramką będziemy wracać. Na szczyt podążamy krętym szlakiem, który prowadzi Nas kamiennymi schodami, na które składa się 665 bloków kamiennych. Szlak ten ułożony został osobiście przez Franza Pabla w 1814 roku, który był również sołtysem pobliskiego Karłowa. Zachwycony Szczelińcem Wielkim dołożył wszelkich starań co do promocji tego miejsca i udostępnienia go większej liczbie turystów. Był autorem pierwszej Krótkiej Historii Szczelińca Wielkiego, która cieszyła się popularnością i doczekała się trzech wydań. Był również pierwszym przewodnikiem turystycznym mianowanym przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III, który docenił trud jaki włożył Franz Pabel w ten projekt. Było to pierwsze powołanie na przewodnika górskiego w całej Europie. Dzięki swojej obszernej wiedzy, zaangażowaniu oraz życzliwości pozyskiwał dotacje na rozwój swojej działalności. Przez 71 lat Franz Pabel pełnił rolę cenionego przewodnika, oprowadzającego turystów nawet 3 do 4 razy dziennie. Na jednej ze skał możemy zobaczyć pamiątkową tablicę ku pamięci Franza Pabla w pobliżu schroniska. Po jego śmierci przewodnictwem na Szczelińcu Wielkim zajęli się jego syn i wnuk.

Po około 20 minutach marszu docieramy do Schroniska PTTK „Na Szczelińcu Wielkim”. Szlak prowadzi schodami zabezpieczonymi metalowymi barierkami aby nie zbaczać z kursu, jak również drewnianymi kładkami i podestami chroniącymi przed błotem i wodą, ponieważ zalegający śnieg możemy miejscami obserwować nawet i w lipcu. Wyżej wymienione schronisko PTTK zostało wybudowane w 1845 roku w stylu tyrolskim. W 1947 roku schronisko przejęło PTTK, zmieniając nazwę na „Szwajcarka”. Na wysokości 905 m n.p.m. jest to jedno z najstarszych schronisk w Sudetach. Jako ciekawostka „Szwajcarka” jest drugim schroniskiem obok tatrzańskiego w Dolinie Pięciu Stawów Polskich, gdzie zaopatrzenia nie można dowieść samochodem. Do tego celu służy tu winda towarowa. Tuż przed nim znajduje się obszerny taras widokowy, gdzie przy stolikach można coś przekąsić i napić się kawy.

Następnie udajemy się szlakiem za schronisko PTTK i tu w kasie musimy zakupić bilet aby wejść na teren Szczelińca Wielkiego. Bilety radzimy zakupić wcześniej ponieważ wejścia są ograniczone do pewnej ilości zwiedzających i wejścia są o konkretnych godzinach. Wprowadzenie limitów wejść ma na celu ustabilizowanie ruchu na Błędnych Skałach i Szczelińcu Wielkim, a tym samym ma na celu zapewnienie komfortowego zwiedzania i nie powoduje zatorów jakie miały miejsce poprzednimi laty. Rezerwację i bilet najlepiej zrobić w internecie, za pośrednictwem strony Narodowego Parku Gór Stołowych. Należy zaznaczyć w tym miejscu, że do kasy trafiają bilety, które nie zostały sprzedane na konkretną godzinę przez internet. Jeśli w schronisku zapomnieliśmy sobie przybić pieczątki pamiątkowej na kartkę lub do książeczki to możemy to jeszcze uczynić w kasie biletowej. Po niedługim odstępie czasu docieramy do samego szczytu na Szczelińcu Wielkim, którym jest Fotel Pradziada znany również pod inną nazwą – Tron Liczyrzepy. Na samym jego szczycie znajduje się dość spory taras widokowy. Idąc dalej poruszamy się między skalnymi blokami które tworzą niepowtarzalną scenerię. Jako ciekawostkę można nadmienić, że kręcone tu były sceny baśni pod tytułem „Opowieści z Narni”. Faktycznie, na Szczelińcu Wielkim sceneria jest iście bajeczna. Skały tworzą różne formacje dając duże pole do popisu Naszej wyobraźni. Niektóre z nich mają już nadaną nazwę np.: małpolud, słoń, gadające głowy, kwoka, kaczęta czy koń. Na północnej krawędzi Szczelińca Wielkiego docieramy do kolejnego tarasu widokowego gdzie oprócz pięknej panoramy na pierwszym planie ukazuje się nam wspomniany już „Małpolud”. Jest to charakterystyczna formacja skalna będąca symbolem Szczelińca Wielkiego. Następnym punktem charakterystycznym tej trasy jest ogromna szczelina o wysokości 25 metrów, to miejsce nazwane jest Piekłem. Przez wąską szczelinę wąskimi kamiennymi stopniami schodzimy na sam dół. Drewnianym podestem przez zalany wodą szlak poruszamy się między pionowymi wysokimi skałami. Docieramy do kolejnego tarasu widokowego nazwanego „Niebem” a następnie docieramy do miejsca tak niskiego i tak wąskiego gdzie osoby wysokie niestety muszą przejść go wręcz na kolanach. Można ten fragment jednak obejść ponieważ ścieżki się rozchodzą aby po chwili znowu się połączyć w jedną. Trasa ma swój koniec dokładnie w punkcie wejścia lecz wychodzimy bramką nr 2.

Szczeliniec Wielki to przepiękna trasa dla całej rodziny. Szlak nie sprawia problemów poza wąskimi przejściami, gdzie osoby o bardzo dużej budowie ciała lub wysokiego wzrostu mogą mieć problem z przejściem. Jednak będą to sporadyczne przypadki. Ja ze swoim wzrostem (196 cm) również miałem problemy z przejściem przez niektóre szczeliny i musiałem pokonywać je w głębokim ukłonie a nawet i na czworaka. Mimo wszystko bardzo polecamy udać się w to piękne miejsce jakim jest Szczeliniec Wielki.