Ratusz w Szydłowcu
Miejscowość:
Województwo:
Szydłowiec
Mazowieckie
Ratusz w Szydłowcu jest późnorenesansowym budynkiem, który obecnie jest siedzibą burmistrza i administracji samorządowej Szydłowca. Ratusz ten został wybudowany w latach 1602–1629 i zgodnie z regułami prawa magdeburskiego umiejscowiony pośrodku czworobocznego Rynku Wielkiego. Wieża ratusza miejskiego, góruje nad całym miastem i widać ją z odległości kilku kilometrów. Przy projektowaniu i pracach budowlanych zatrudnieni zostali budowniczy włoskiego pochodzenia Kasper Fodyga, a później jego brat Albrecht. Fundusze potrzebne na jego budowę zaczęto zbierać już w 1599 roku i zebrano je jak na obecne czasy w bardzo szybkim tempie bo w ciągu trzech lat.
Do budowy ratusza zatrudniony był również utalentowany kamieniarz Jan Herbek. Dzięki wielkiemu kunsztowi budowniczych, szydłowiecki ratusz zaliczany jest dzisiaj do najpiękniejszych mieszczańskich budowli w Polsce. W 1626 roku ukończono budowę bryły ratusza, gdzie pozostało już tylko zadaszenie i tynk co zostało zakończone trzy lata później. Ratusz ten zbudowany jest na planie prostokąta, posiada w każdym rogu wieżyczkę, jest skierowany frontem na wschód i od wschodniej strony umieszczona jest także wieża. Wieża ratusza jest u dołu kwadratowa, a u góry ośmioboczna.
Na wieży ratusza umieszczono renesansowy kopulasty miedziany hełm, który zakończony jest iglicą z orłem. Znajdują się tu również niewielkie hełmiki na bocznych wieżyczkach oraz galeria z której roztacza się widok na całą okolicę. Natomiast pod galerią umieszczone są cztery zegary i wyznaczają strony świata a podziemiu wieży znajdowało się więzienie. Ozdobą ratusza jest renesansowa attyka, zakończona powtarzającymi się arkadowymi blendami i pilastrami. Ratusz otynkowany został na biało a w attyce wymalowano Mękę Pańską metodą sgraffito, co podają niektóre źródła. Pierwotnie drzwi frontowe prowadziły na przestrzał, na stronę zachodnią a na piętro wchodziło się schodami wewnątrz wieży. Obecnie wchodzimy po jej zewnętrznej, południowej stronie.
Na piętrach umieszczone są okna z kamiennymi obramieniami i gzymsami. Łukowate okna w attyce wybite zostały w XIX wieku. W ratuszu miał swoją siedzibę wójt, umieszczone tam również było archiwum miejskie. Na piętrze znajdowała się izba sądowa. W 1809 roku ratusz miejski został zdewastowany przez Austriaków i przeznaczony był do rozbiórki a na jego miejscu miał powstać nowy, lecz pomysł ten został porzucony. Podczas I wojny światowej również ratusz poważnie ucierpiał, gdyż górne piętra wieży zostały wysadzone. Niestety miasto nie posiadało funduszy na jej odbudowę więc wieża została nakryta dachem a wejście na piętro poprowadzono zewnętrznymi schodami.
Budynek kilkakrotnie przebudowywano w latach 1809 – 1918. Dzień po zakończeniu niemieckiej okupacji w 1945 roku ratusz zbombardowano, do dziś nie wiadomo jaka była tego przyczyna. Również w tym roku zaczęto odbudowę do obecnej dziś formy. Po II wojnie światowej znajdowały się w nim kolejno różne instytucje, w tym szkoły. Szydłowiecki ratusz pełni dzisiaj swą pierwotną funkcję a mianowicie jest siedzibą Burmistrza Szydłowca i władz miejskich. Mieści się tu również Urząd Stanu Cywilnego i Wydział Spraw Obywatelskich. Natomiast w wykutej w skale piwnicy znajduje się kawiarnia „Piwnica Szydłowiecka” a na placu przed frontem do dziś stoi zabytkowy pręgierz.
Budowla ta należy do najlepiej zachowanych późnorenesansowych zabytków w Polsce, główną atrakcją turystyczną jest wejście na wieżę ratuszową. Jako ciekawostkę możemy powiedzieć, że w wieży znajduje się odtworzona pracownia Władysława Maleckiego, artysty malarza urodzonego w Masłowie koło Kielc. Artysta dobrze znany za granicą malował głównie pejzaże, które wygrywały medale na wystawach europejskich. W Polsce jego najbardziej znanym dziełem jest „Sejm Bociani”, a jego reprodukcję możemy zobaczyć Szydłowcu, gdyż oryginał artysta oddał do muzeum w Krakowie. Małecki zamieszkiwał w ratuszu od 1898 roku do 1900, gdzie urządził sobie studio. Małecki chorował na reumatyzm i z każdym rokiem stan jego zdrowia ulegał pogorszeniu i ograniczał jego prace malarskie. Zmarł w samotności i do dziś przyczyna nie jest ustalona. Malecki pozostawił po sobie w ratuszu co najmniej 600 obrazów.
Wieżę ratusza zwiedzimy po uprzedniej wizycie w punkcie informacji turystycznej ponieważ tu znajdują się klucze i pracownik chętnie udostępni zwiedzanie a oprócz tego warto zwiedzić również Kościół św. Zygmunta jak również kirkut – klucze do tych obiektów posiada wspomniany wcześniej pracownik informacji turystycznej. Wymienione atrakcje są opisane na innych kartach Naszej strony do których odwiedzenia serdecznie zachęcamy.
Galeria
