Radiostacja Gliwice
Lokalizacja:
Województwo:
Gliwice
Śląskie
Radiostacja gliwicka, wzniesiona w latach 1934–1936 jest to zespół radiostacji, na który składają się trzy budynki oraz drewniany maszt nadawczy. Jest wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego, oraz na listę pomników historii. Maszt o wysokości 111 metrów zbudowany w całości z drewna, budowany był przez firmę z Berlina. Jest to najwyższa istniejąca na świecie wieża nadawcza. Do budowy wieży użyto różnej grubości belki modrzewiowe o przekroju prostokątnym, głównie kwadratowym, łączone śrubami i kołkami mosiężnymi. Przekrój poziomy wieży w każdym punkcie jest kwadratem, a przekrój pionowy – parabolą drugiego stopnia. Stopy wieży zakotwiczone są do czterech 87-tonowych fundamentów betonowych. Rozmiar wieży u podstawy 20 × 20 m i górnej platformy 213 × 213 cm, z kolei drabina wiodąca na szczyt ma 365 szczebli. Obiekt wybudowany jest z bali z nieimpregnowanego drewna modrzewiowego, łączonego przy pomocy 16 100 mosiężnych śrub.
W konstrukcji tej wieży nie ma ani jednego stalowego gwoździa. Według aktualnego stanu wiedzy na temat metod konserwacji drewna, żywotność wieży ocenia się jeszcze na około 15–20 lat. Z wieży przy dobrej widoczności można dostrzec Górę Świętej Anny, zachodnie pasma Beskidów, leżące w Sudetach pasmo Jesionki oraz Tatry. Pierwsza radiostacja w Gliwicach powstała w 1925 roku, by rozszerzyć zasięg wrocławskiej rozgłośni, na wschodnie tereny niemieckiego Śląska, a zwłaszcza na zachodnie ziemie polskie, gdzie miała służyć celom propagandowym. Dla zwiększenia mocy nadawania wzniesiono nową radiostację nadawczą, którą uruchomiono 22 grudnia 1935 roku. Od tego czasu pracował tam 8-kilowatowy nadajnik Lorenz. Sygnał emitowała półfalowa antena pionowa, zawieszona wewnątrz zbudowanej w tym celu drewnianej wieży. Przy wieży znajdują się także dwa boczne budynki, tworzące wraz z radiostacją kompleks .W skład tego kompleksu wchodzą domy mieszkalne zbudowane dla załogi.
Wystarczała jedna wieża nadawcza, gdyż w środku zawieszono antenę pionową. Gdyby wieża była z żelaza, fale radiowe nie wydostałyby się na zewnątrz ponieważ tworzyła by się klatka Faradaya. Po II wojnie światowej w 1945 roku radiostację przekazano Polakom. Nadawano stąd regularne audycje katowickie. W 1950 roku emisję programu katowickiego przejął nadajnik zlokalizowany na terenie dzisiejszego miasta Ruda Śląska, a Gliwice rozpoczęły zagłuszanie rozgłośni zagranicznych. W roku 2005 obiekt przejęło Muzeum w Gliwicach. Obecnie Radiostacja Gliwice służy celom edukacyjnym jako miejsce historyczne, w którym zachowało się niemal kompletne oprzyrządowanie techniczne dawnej stacji nadawczej, z urządzeniami wyprodukowanymi w 1935 roku. W głównym budynku stacji znajduje się 8-kilowatowy nadajnik radiowy Lorenz, panel ze wzmacniaczami małej częstotliwości, generatorem heterodynowym i innymi urządzeniami małej mocy. Zachował się ponadto stół operacyjny z przyrządami pomiarowymi oraz instalacja do chłodzenia wodą lamp nadawczych. Znajduje się tu również szafa sterownicza i mniejsze urządzenia, w tym odłączniki wysokiego napięcia.
Teren radiostacji został przekształcony w ogólnodostępny park w 2009 roku. Od czerwca 2010 roku w parku działa również darmowy hotspot. W parku tym znajduje się kilkanaście ławek gdzie można odpocząć. Park niestety nie jest zacieniony co jest jego główną wadą ponieważ przy wysokiej temperaturze ciężko będzie znaleźć zacienione miejsce na odpoczynek. Na wieży zainstalowanych jest około 50 różnych anten, w ten sposób zdobywane są środki na utrzymanie i konserwację wieży. Miejsce jest warte polecenia zwłaszcza, ze jest to najwyższa zachowana na świecie wieża drewniana. Będąc w Gliwicach warto się wybrać i zobaczyć ją z bliska, zwłaszcza że tuż przed parkiem znajduje się sporych rozmiarów bezpłatny parking więc nie ma problemu z pozostawieniem auta. Wieża radiostacji znajduje się na ul. Tarnogórskiej w Gliwicach.