Cerkiew św. Paraskewy w Kamiannej: Perła Architektury Drewnianej
Lokalizacja:
Województwo:
Kamianna
Małopolskie
Cerkiew św. Paraskewy znajduje się w miejscowości Kamianna, położonej w gminie Łabowa, na terenie Beskidu Sądeckiego. Miejscowość znana jest przede wszystkim z tradycji pszczelarskich, ale równie ważnym punktem dla odwiedzających jest właśnie ta drewniana cerkiew, stanowiąca przykład regionalnej architektury sakralnej.
Historia cerkwi
Obecna cerkiew św. Paraskewy została wzniesiona w 1930 roku na miejscu starszej świątyni greckokatolickiej z 1805 roku. Starszą cerkiew rozebrano w latach 40. XX wieku, a następnie przeniesiono do miejscowości Bukowiec koło Rożnowa, gdzie do dziś pełni funkcję kościoła rzymskokatolickiego.

Nowa świątynia w Kamiannej powstała jako cerkiew prawosławna. Po zakończeniu II wojny światowej, w wyniku przymusowych przesiedleń ludności łemkowskiej w ramach akcji „Wisła”, miejscowość znacząco się wyludniła. W związku z tym, w 1947 roku cerkiew została przejęta przez Kościół rzymskokatolicki i od tego czasu pełni funkcję kościoła parafialnego pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny.
Od 2011 roku cerkiew znajduje się w rejestrze zabytków, co potwierdza jej wartość kulturową oraz historyczną dla regionu.

Architektura świątyni
Cerkiew w Kamiannej została zbudowana w tradycyjnej technice zrębowej, na planie krzyża greckiego, co jest charakterystyczne dla stylu zachodniołemkowskiego. Świątynia pokryta jest blachą, która zastąpiła pierwotny gont. Jej bryłę zdobi centralna cebulasta kopuła z latarnią umieszczona na ośmiobocznym bębnie, a także cztery mniejsze wieżyczki, które symetrycznie rozmieszczono na zakończeniach nawy, prezbiterium oraz transeptu.

Wnętrze cerkwi jest skromne, lecz interesujące ze względu na zachowane elementy wyposażenia sakralnego. Znajdują się tam m.in. ołtarze z połowy XX wieku, które wykonał miejscowy rzeźbiarz Józef Stefaniak. Warto zwrócić uwagę na ołtarz główny z obrazem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny oraz boczne ołtarze z figurami Chrystusa Frasobliwego i św. Józefa.

Warto odwiedzić w okolicy
Kamianna znana jest przede wszystkim jako centrum pszczelarskie. Odwiedzając cerkiew św. Paraskewy, warto udać się również do pobliskiego Muzeum Pszczelarstwa „Sądecki Bartnik”. W muzeum można poznać historię bartnictwa, zobaczyć unikalną kolekcję uli oraz spróbować lokalnych miodów, które stanowią znak rozpoznawczy miejscowości.
W Kamiannej znajduje się także znana pasieka „Barć”, gdzie można dowiedzieć się więcej o życiu pszczół oraz o tym, jak powstają produkty pszczele, takie jak miód, propolis czy wosk.
Miłośnicy aktywnego wypoczynku mogą skorzystać z pieszych lub rowerowych szlaków turystycznych prowadzących przez Beskid Sądecki. W okolicy przebiega m.in. niebieski szlak turystyczny prowadzący z Ptaszkowej przez Kamianną aż do Kopciowej. Zimą Kamianna przyciąga również narciarzy – w miejscowości znajdują się wyciągi narciarskie oraz trasy do narciarstwa biegowego.

Cerkiew św. Paraskewy w Kamiannej to obowiązkowy punkt na mapie regionu dla każdego, kto interesuje się historią, architekturą drewnianą oraz kulturą Łemków. Dzięki swojej autentyczności i ciekawemu położeniu miejscowość stanowi idealne miejsce na spokojny wypoczynek połączony z odkrywaniem bogactwa Małopolski.